Φορολογική αντιμετώπιση των κρυπτονομισμάτων στην Ελλάδα και οι τελευταίες εξελίξεις
Το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς. Η αυτοματοποίηση, η Τεχνητή νοημοσύνη , τα ψηφιακά νομίσματα είναι μερικές από τις αλλαγές των τελευταίων χρόνων.
Ένα από αυτά είναι και τα κρυπτονομίσματα. Η οικονομική κρίση, ο πληθωρισμός και η οικονομική αβεβαιότητα είναι μερικές από τις αιτίες που έστρεψαν το ενδιαφέρον του κόσμου σε πιο εναλλακτικές τοποθετήσεις των αποταμιεύσεων τους με την δυνατότητα, μεν αυξημένου κέρδους αλλά παράλληλα υψηλού ρίσκου.
Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη το 2023 , η Ευρώπη έχει μικρό ποσοστό επένδυσης σε κρυπτονομίσματα αλλά με ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον. Η Ελλάδα αν και κατέχει την 16η θέση στην Ευρώπη στην κατοχή κρυπτονομισμάτων, το ποσοστό κρίνεται μεγάλο αν το συγκρίνουμε με το συνολικό ποσοστό κατοχής σε επενδυτικά προϊόντα (παραδοσιακά και μη).
Αν και τα κρυπτονομίσματα έχουν κάνει την είσοδο τους στην χώρα μας πολλά χρόνια και η χρήση τους δεν απαγορεύεται από τον Νόμο, δεν υπάρχει οριοθετημένο φορολογικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ασάφειες ως προς την εφαρμογή του.
Τις τελευταίες μέρες ανακοινώθηκε από το οικονομικό επιτελείο, η σύσταση επιτροπής για την φορολόγηση και τον έλεγχο των κρυπτονομισμάτων. Ειδικότερα, τα βασικά θέματα που τέθηκαν είναι η φορολόγηση τους καθώς και η απόδοση αριθμού ΚΑΔ για την έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας ως πωλητές.
Αφορμή στάθηκαν και οι τελευταίες αποφάσεις της ΔΕΔ, οι οποίες θόλωσαν πιο πολύ το τοπίο. Να θυμίσουμε την απόφαση Νο 417/03-2023, που απέρριψε την προσφυγή φορολογουμένου να αναγνωριστούν τα κέρδη από την πώληση κρυπτονομισμάτων που χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη τεκμηρίου, καθώς και την αντίστοιχη απόφαση της ΔΕΔ, οπού απορρίφθηκε η προσφυγή επιχείρησης παροχής υπηρεσιών ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων, να θεωρηθούν οι προμήθειες ως συναλλαγές απαλλασσόμενες από το ΦΠΑ (άρθρο 22 του Ν.2859/2000).
Όσον αφορά την φορολόγηση των κρυπτονομίσματων, το 2019 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων είχε κάνει μια πρώτη προσέγγιση και είχε εντάξει την φορολογία των κρυπτονομισμάτων ως επένδυση χαρτοφυλακίου αλλά χωρίς να υπάρχει μέχρι στιγμής σαφής νομοθετική ρύθμιση. Οπότε και η συνήθης φορολογική αντιμετώπιση είναι η παρακάτω
Φορολόγηση κρυπτονομισμάτων φυσικών προσώπων
Σύμφωνα με το άρθρο 43 του ΚΦΕ, η υπεραξία που προκύπτει από την πώληση των κρυπτονομισμάτων φορολογείται με συντελεστή 15%. Ο προσδιορισμός της υπεραξίας προσδιορίζεται από την αφαίρεση της του κόστους αγοράς από την καθαρή αξία πώλησης. Για τον προσδιορισμό του αποτελέσματος συμπεριλαμβάνονται και δαπάνες που συνδέονται άμεσα με την αγορά ή πώληση των κρυπτονομισμάτων. Εάν το φυσικό πρόσωπο έχει προβεί σε διαδοχικές αποκτήσεις κρυπτονομισμάτων και στη συνέχεια προβεί σε πώληση, ως τιμή κτήσης λαμβάνεται η μέση τιμή κτήσης που προκύπτει από τη συνολική αξία κτήσης των κρυπτονομισμάτων δια της ποσότητας αυτών. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι τα κέρδη αυτά δηλώνονται στην Δήλωση εισοδήματος το χρόνο που ρευστοποιούνται και όχι όταν μεταφέρονται προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς .
Φορολόγηση κρυπτονομισμάτων νομικών προσώπων
Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα, το κέρδος που θα προκύψει από την ρευστοποίηση κρυπτονομισμάτων θα φορολογηθεί σύμφωνα με το ισχύον φορολογικό πλαίσιο νομικών προσώπων.
Φορολόγηση κρυπτονομισμάτων ως επιχειρηματική δραστηριότητα (miners)
Το φορολογικό και λογιστικό πλαίσιο στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί. Η μόνη ανάλυση που δίνεται είναι μια γνωμοδότηση Σ.ΛΟ.Τ με αριθμό 104/27.02.2018.
Συμπερασματικά, είναι βέβαιο ότι χρειάζεται ένα πλήρες νομοθετικό πλαίσιο που θα θέτει συγκεκριμένους κανόνες στην αγορά. Και να μην ξεχνάμε ότι σε ένα κόσμο συνεχώς μεταβαλλόμενο, είναι στρατηγικής σημασίας η γρήγορη, σαφής και προνοητική εναρμόνιση του φορολογικού και νομικού πλαισίου μιας χώρας. Δεν νοείται να υπάρχει «κενό» νόμου ως προς την εφαρμογή του. Είναι βασικός κανόνας για την έννομη λειτουργία ενός κράτους.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
ΛΟΓΙΣΤΡΙΑ-ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ Α’ ΤΑΞΗΣ
ΜΕΛΟΣ ΠΑΕΛΟ