Γνωρίζετε ότι…
Πολύς κόσμος μπερδεύει 2 θεμελιώδεις έννοιες για τη φορολογία εισοδήματος, όπως η φιλοξενία και η δωρεάν παραχώρηση ενός ακινήτου.
Ας τις ξεκαθαρίσουμε λοιπόν με απλό και ξεκάθαρο τρόπο μια για πάντα, με ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Έστω φορολογούμενος ότι διαθέτει 2 κατοικίες. Η πρώτη από αυτές αποτελεί και την κύρια κατοικία του, όπου διαμένει μόνιμα. Την δεύτερη την διαθέτει στον γιο του. Σε μια κουβέντα που κάνει με τους φίλους του λέει το εξής: Στο δεύτερο σπίτι που έχω, φιλοξενώ τον γιο μου. Είναι άραγε σωστή αυτή η διατύπωση από φορολογικής άποψης; Η απάντηση είναι σαφής..Όχι δεν είναι..Η σωστή έκφραση είναι ότι το δεύτερο σπίτι ο πατέρας το παραχωρεί στον γιο του, ο οποίος το χρησιμοποιεί και το δηλώνει στην εφορία σαν κύρια του κατοικία.
Με βάση λοιπόν το παραπάνω απλό παράδειγμα ποια είναι η διαφορά μεταξύ φιλοξενίας και δωρεάν παραχώρησης ενός ακινήτου;
Έννοια φιλοξενίας: Όταν ένας φορολογούμενος διαθέτει μια οικεία, την οποία χρησιμοποιεί σαν κύρια του κατοικία και στην οποία συνοικούν μαζί του και κάποια άλλα άτομα. Στην περίπτωση αυτή τα άτομα αυτά είναι φιλοξενούμενα του κυρίου της κατοικίας και δηλώνουν στη φορολογική τους δήλωση ότι φιλοξενούνται από αυτόν.
Έννοια δωρεάν παραχώρησης: Όταν ένας φορολογούμενος, διαθέτει μια κατοικία, την οποία δεν χρησιμοποιεί ούτε σαν κύρια, ούτε σαν δευτερεύουσα, ούτε την ενοικιάζει, αλλά ούτε και την έχει κενή, τότε μπορεί να την παραχωρήσει σε άλλο φορολογούμενο, ο οποίος θα την δηλώσει σαν πρώτη και κύρια του κατοικία στη δική του δήλωση. Στην περίπτωση αυτή ο κύριος της κατοικίας, παραχωρεί στον άλλο φορολογικά πάντα την κατοικία αυτή και σε καμία περίπτωση δεν τον φιλοξενεί. Η έννοια της δωρεάν παραχώρησης, προβλέπεται μόνο σε συγγενείς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας.
Προχωρώντας στην πλήρη αποσαφήνιση αυτού του θέματος, που φαίνεται πως στην πράξη ενώ είναι απλό μπερδεύει πολλούς, αξίζει να σημειώσουμε πως άλλο ζήτημα είναι η φορολογική διάσταση του τρόπου διάθεσης ενός ακινήτου, όπως η φιλοξενία και η δωρεάν παραχώρηση και τελείως διαφορετικό θέμα είναι το εμπράγματο δικαίωμα που έχει κάποιος σε ένα ακίνητο.
Ας το δούμε με ένα παράδειγμα. Φορολογούμενος που διαθέτει ένα ακίνητο με επικαρπία 100%, παραχωρεί στον γιο του το ακίνητο αυτό, για να το χρησιμοποιήσει σαν κύρια του κατοικία. Ο γιος του φορολογούμενου έχει την ψιλή κυριότητα 100% επί του ακινήτου. Θα ήταν σωστή αντιμετώπιση να δηλώσει ο γιος του φορολογούμενου που έχει την ψιλή κυριότητα στη δήλωση του ότι χρησιμοποιεί το σπίτι αυτό σαν κύρια κατοικία; Η απάντηση είναι όχι…Ο λόγος είναι ότι πάντα ο επικαρπωτής ή ο πλήρης κύριος του ακινήτου, διαχειρίζεται τον τρόπο διάθεσης του φορολογικά. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, και ο επικαρπωτής και ο ψιλός κύριος έχουν από ένα εμπράγματο δικαίωμα επί αυτού, πληρώνοντας ο καθένας τους και ΕΝΦΙΑ, αλλά μόνο ο επικαρπωτής μπορεί να αποφασίσει το πως θα εκμεταλλευτεί το ακίνητο αυτό.
Χρήσιμα συμπεράσματα:
- Ο τρόπος αναγραφής μιας κατοικίας στην φορολογική δήλωση ως προς τις έννοιες της παραχώρησης και της φιλοξενίας, επηρεάζει τόσο τον φόρο που πληρώνει κάποιος μέσω των τεκμηρίων, όσο και μια σειρά επιδομάτων όπως το επίδομα ενοικίου, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, το Κοινωνικό Μέρισμα κλπ..
- Δίνεται από το Φορολογικό Νόμο η δυνατότητα δωρεάν παραχώρησης μέρους κατοικίας σε συγγενείς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. Από την άλλη, είναι αμφισβητούμενο και μη ξεκάθαρο τόσο φορολογικά, όσο και πρακτικά αν κάτι αντίστοιχο επιτρέπεται σε πρόσωπα που δεν ανήκουν στην προαναφερθείσα κατηγορία. Άποψη δική μας είναι πως καλό είναι να αποφεύγεται..
- Δεν δύναται να δηλωθεί μέρος της κατοικίας ως δωρεάν παραχωρούμενο και το υπόλοιπο να δηλωθεί ως κενό.
- Μια κατοικία μέχρι 200 τ.μ μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν, δηλαδή χωρίς τεκμαρτό εισόδημα, ολόκληρη ή μέρος αυτής, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας.
- Αναγράφεται στη δήλωση τεκμαρτό εισόδημα 3% της αντικειμενικής αξίας δωρεάν παραχωρούμενης κατοικίας μόνο όταν η επιφάνεια της υπερβαίνει τα διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τμ) και υπολογίζεται μόνο για την υπερβάλλουσα επιφάνεια.
- Η δωρεάν παραχώρηση μιας κατοικίας σε κατηγορίες προσώπων που δεν είναι ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, δεν προβλέπεται φορολογικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται υποβολή ηλεκτρονικού μισθωτηρίου και αναγραφή μισθώματος.
Το taxvoice.gr είναι πάντοτε δίπλα σας με χρήσιμα συμβουλευτικά άρθρα που σας ξεκαθαρίζουν με απλό και σαφή τρόπο έννοιες που σας μπερδεύουν, αλλά και έχουν επίπτωση και στην τσέπη σας..
Η υποβολή και ορθή συμπλήρωση μιας φορολογικής δήλωσης, ποτέ δεν ήταν μια απλή υπόθεση..
Εμπιστευτείτε τους ειδικούς, γιατί τα λάθη έχουν επιπτώσεις…
Πηγές:
- Ν.4172/2013
- Α.1041/2019
