Κακοποιητική συμπεριφορά στον χώρο εργασίας – Πως αναφέρεται σε αυτή ο Νέος Νόμος 4808/2021.

Μαρία Σ. Μούκα

Λογίστρια –Φοροτεχνικός Α’ τάξης .

Επιστημονική συνεργάτιδα του taxvoice.gr

Email επικοινωνίας: [email protected]

Κακοποιητική συμπεριφορά στον χώρο εργασίας – Πως αναφέρεται σε αυτή ο Νέος Νόμος 4808/2021.

Έχουμε δει όλοι, κατά καιρούς αναφορές στην λέξη mobbιng. Κάποιοι ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει και κάποιοι όχι. Mobbing είναι η ψυχολογική πίεση, που ασκείται στους εργαζόμενους από προϊσταμένους και εργοδότες, είτε με λόγια είτε με πράξεις. Το mobbing είναι ελάχιστα διαφορετικό από το builling, που αφορά όχι μόνο την βία μεταξύ προϊστάμενου και εργοδότη, αλλά και εργαζόμενου με εργαζόμενο.

Η εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση, έχει πολλές μορφές :

• Να είναι κάποιος αγενής ή εχθρικός
• Να μιλάει υποτιμητικά στον συνάδελφο του
• Να φωνάζει
• Να βρίζει
• Να λέει ότι πάντα αυτός είναι ο σωστός και δεν κάνει ποτέ λάθη
• Να κριτικάρει εύκολα αλλά δύσκολα να επαινεί
• Να αμαυρώνει την κοινωνική εικόνα κάποιου
• Να κουτσομπολεύει
• Να μην παρέχει κατάλληλες πηγές για την διευκόλυνση της εργασίας κάποιου
• Να προκαλεί σε κάποιον φυσική ή κοινωνική απομόνωση
• Nα του επιτίθεται άμεσα.

Ποιες είναι όμως οι συνέπειες του mobbing στην ψυχολογία του εργαζόμενου; Το mobbing έρχεται να αυξήσει το εργασιακό στρές, το οποίο, είναι ήδη αυξημένο λόγω της ανεργίας που επικρατεί, της  υπερωριακής απασχόλησης, τους χαμηλούς  μισθούς και την κακή οργάνωση της εργασίας, με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται ολοένα και περισσότερο ψυχικά και σωματικά προβλήματα. Εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα, λόγω του υπερβολικού άγχους και διάφορες μορφές καρκίνων αποδίδονται πλέον στο άγχος και στις ψυχικές πιέσεις.

Σύμφωνα με έρευνες, τα θύματα, είναι μορφωμένα, ειλικρινά με πιο ενσυναίσθηση από άλλους συναδέλφους και κυρίως γυναίκες από 32 ως 55 ετών. Συνήθως αυτά τα άτομα που στοχοποιούνται, ταπεινώνονται, απομονώνονται από τους άλλους συναδέλφους τους, που θέλουν να τα πηγαίνουν καλά με τους προϊστάμενους τους. Ένα ποσοστό 75% των εργαζομένων επηρεάζεται ετησίως από τον εκφοβισμό.

Είναι σημαντικό να πούμε ότι ο εκφοβισμός δεν επηρεάζει μόνο το θύμα, αλλά και το χώρο εργασίας στο σύνολο του.

Η βία μπορεί να είναι λεκτική με μηνύματα, κλήσεις, email ή και σεξουαλική παρενόχληση που μπορεί να συμβεί μεταξύ όλων των φύλων, σωματική επίθεση με χτυπήματα κλπ.

Ο εκφοβισμός προκαλεί τόσο προβλήματα στον ίδιο τον εργαζόμενο όσο και στο συνολικό οικονομικό κόστος της επιχείρησης. Εκτός από το υπερβολικό άγχος ο εργαζόμενος βιώνει : αδυναμία συγκέντρωσης, έλλειψη ενδιαφέροντος στην εργασία, μείωση αποδοτικότητας, κατάθλιψη, διαταραχή.

Πρέπει να καταλάβουν οι εργοδότες, ότι με την κακοποιητική συμπεριφορά, δημιουργείται κόστος όχι μόνο στην ψυχολογία του εργαζόμενου που κακοποιείται, αλλά δημιουργείται οικονομικό κόστος και στην επιχείρηση. Ο εργαζόμενος που δέχεται οποιαδήποτε μορφή βίας, δεν θέλει να πάει στην δουλειά του και απέχει συνέχεια από αυτή. Επίσης όταν είναι εκεί, δίνει περισσότερη συγκέντρωση στην επιθετική συμπεριφορά του συναδέλφου του, ή του εργοδότη του, με αποτέλεσμα, να μην είναι συγκεντρωμένος στην εργασία του. Έτσι, διαβρώνεται το Κεφάλαιο, που λέγεται ανθρώπινο δυναμικό της επιχείρησης.

Και έρχεται ο νέος εργασιακός νόμος….

Ο 4808/2021 ο οποίος δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 101 Α 19-06-2021 και προβλέπει εκτός των άλλων (άρθρα 2-23) :

• Tην Σύμβαση 190 για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας
• Την Σύμβαση 187 για το πλαίσιο προώθησης της ασφάλειας και της υγείας στην Εργασία.
• Ενσωμάτωσε την οδηγία ΕΕ 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20^ης Ιουνίου 2019, για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής.

Έτσι έχουμε :

1. Απαγορεύεται κάθε μορφή βίας και παρενόχλησης κατά την διάρκεια της εργασίας.
2. Συμπεριλαμβάνονται στο (1) όλα τα πρόσωπα που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα, με οποιαδήποτε μορφή εργασιακής σχέσης : απασχολούμενοι, μαθητευόμενοι, πρακτικάριοι, απασχολούμενοι μέσω τρίτων παροχής υπηρεσιών, απασχολούμενοι με σύμβαση έργου, εθελοντές κλπ.
3. Οι επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 20 άτομα υποχρεούνται να έχουν μια πολιτική για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης.
4. Ο εργοδότης υποχρεούται, να λάβει μέτρα, σε περίπτωση καταγγελίας από εργαζόμενο που παρενοχλήθηκε, προκειμένου να εμποδιστεί και να μην επαναληφθεί ξανά τέτοιο περιστατικό. Τέτοια μέτρα μπορεί να είναι: αλλαγή θέσης, ωραρίου, τρόπου παροχής εργασίας, ή καταγγελία της σχέσης απασχόλησης ή συνεργασίας.
5. Κάθε πρόσωπο που υφίσταται περιστατικό βίας, έχει δικαίωμα να αποχωρήσει από την εργασία του, χωρίς μείωση μισθού, ή άλλη δυσμενή συνέπεια, εφόσον τίθεται σοβαρός κίνδυνος για την ασφάλεια του, την ζωή του και την υγεία του, κυρίως όταν ο υπαίτιος τέτοιας συμπεριφοράς, είναι ο εργοδότης και δεν λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα να αποκαταστήσει την εργασιακή ομαλότητα στην επιχείρηση.
6. Ο αποχωρών οφείλει να ενημερώσει προηγουμένως τον εργοδότη εγγράφως, για την αποχώρηση του, αναφέροντας τον λόγο, δηλαδή το περιστατικό βίας και παρενόχλησης. Σε περίπτωση που έχει περάσει ο κίνδυνος, αλλά ο αποχωρών αρνείται να επιστρέψει στον χώρο εργασίας, τότε ο εργοδότης πρέπει να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας για να αιτηθεί να επιλυθεί η διαφορά.
7. Απαγορεύεται και είναι άκυρη η καταγγελία ή με οποιονδήποτε τρόπο η λύση εργασίας της έννομης σχέσης της οποίας στηρίζεται η απασχόληση.

Ο γιατρός εργασίας λειτουργεί πλέον συμβουλευτικά για θέματα βίας και παρενόχλησης. Επίσης όταν υπάρχει κανονισμός εργασίας θα πρέπει να αναφέρεται περιεχόμενο και προβλέψεις για πειθαρχικά παραπτώματα  και  πειθαρχικές ποινές για περιστατικά βίας και παρενόχλησης.

Ευχαριστώ θερμά για την σύνταξη αυτού του άρθρου :

1. Τον Κ. Στέλιο Κωστόπουλο – Διευθυντή τμήματος Ιατρικής της Εργασίας και Προστασίας του Περιβάλλοντος στο Θριάσιο Νοσοκομείο για το άρθρο του «Mobing κάτι σαν βασανιστήριο» που δημοσιεύτηκε στις 24/02/2008.
2. Την Κα Μαρία Στυλιανού για το άρθρο της « Bullying και Mobbing στον χώρο εργασίας» που δημοσιεύθηκε στο paideia news
3. Τη Bικιπαιδεία για το άρθρο της “εκφοβισμός στον χώρο εργασίας»
4. Τον Κ. Σταύρο Κουμεντάκη για το άρθρο του «Παρενόχληση στην εργασία – Το νέο πλαίσιο και οι ευθύνες του εργοδότη», που δημοσιεύτηκε στο Euro2day στις 26/08/2021
5. Τον Κ. Παλαιολόγο Λιάζο για την συνοπτική παρουσίαση των κυριοτέρων εργασιακών διατάξεων του Νόμου 4808/2021.