Άρθρο του Λ. Μπέλεση,
Διευθύνοντα Συμβούλου της BBC CONSULTING SA
Αντιπροέδρου ΠΑΕΛΟ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΔΕΙΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΝΟΜΟ.
Ένα αρκετά ενδιαφέρον κομμάτι του νέου εργασιακού νόμου είναι το ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την χορήγηση αδειών για ειδικούς λόγους στους εργαζόμενους όπως πχ της πατρότητας , του φροντιστή κλπ.
Ο στόχος του άρθρου είναι να ενημερωθούμε όσο απλούστερα όλοι μας σε συγκεκριμένες βασικές αλλαγές που θα βρούμε μπροστά μας και θα πρέπει να τις γνωρίζουμε ώστε να μπορούμε να τις διεκπεραιώνουμε.
Ουσιαστικά δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να παίρνουν άδειες οι εργαζόμενοι, για ειδικούς λόγους, προσαρμοσμένους στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Οι ειδικές ,μορφές που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναφέρονται αναλυτικά παρακάτω:
Α . Άδεια πατρότητας (14 ΗΜΕΡΕΣ ΜΕ ΑΠΟΔΟΧΕΣ):
Η άδεια αυτή δίνεται η συνολικά ή σε διαστήματα ανάλογα με το αίτημα του εργαζόμενου κατά τις δύο περιπτώσεις:
ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ
Ο εργαζόμενος μπορεί να λάβει 2 ημέρες άδειας πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, ώστε να μπορέσει να τακτοποιήσει τις ανάγκες που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.
Τις υπόλοιπες 12 ημέρες μπορεί να τις λάβει , όλες μαζί ή σε τμήματα λόγω γέννας, μέσα σε 30 μέρες από την ημερομηνία γέννησης.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΠΙΛΟΓΗ
Ο εργαζόμενος μπορεί να πάρει και τις 14 ημέρες αδείας μετά την ημερομηνία γέννησης του παιδιού.
Την συγκεκριμένη άδεια την δικαιούται κάθε εργαζόμενος πατέρας χωρίς καμία προϋπόθεση και ανεξάρτητα από την οικογενειακή του κατάσταση.
Στο σημείο αυτό θέλουμε να θυμίσουμε ότι η άδεια πατρότητας με το προηγούμενο νόμο ήταν 2 μέρες.
Τέλος υπάρχει μία μεταβατική διάταξη που προβλέπει ότι , όσοι πατέρες έχουν πάρει τις δύο ημέρες άδειας δικαιούνται τις επιπλέον (έως 12) ημέρες , μέχρι να συμπληρωθεί ένας μήνας από τη γέννηση του τέκνου.
Β Γονική άδεια ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΓΟΝΕΙΣ με επίδομα από τον ΟΑΕΔ:
Η συγκεκριμένη άδεια μπορεί να δοθεί συνεχόμενα ή τμηματικά και για τους δύο γονείς με επίδομα ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΑΕΔ για τους δύο πρώτους μήνες, ίσο με τον βασικό κατώτατο μισθό.
Η μόνη προϋπόθεση που υπάρχει είναι ο εργαζόμενος να απασχολείται στον ίδιο εργοδότη ένα έτος τουλάχιστον . Αν υπάρχουν περισσότερα παιδιά, οι γονείς έχουν δικαίωμα να πάρουν άδεια και γι’ αυτά, εφόσον από τη λήξη της άδειας που δόθηκε για το προηγούμενο παιδί μεσολάβησε ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη.
Υπάρχει και μία εξαίρεση στο παραπάνω , συγκεκριμένα γονείς διδύμων, τριδύμων ή τετράδυμων τέκνων δικαιούνται να πάρουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα, χωρίς να μεσολαβήσει ένας χρόνος πραγματικής υπηρεσίας.
Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου ηλικίας έως οκτώ ετών, η γονική άδεια χορηγείται από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια. Έπειτα από αίτηση του εργαζόμενου η γονική άδεια μπορεί να χορηγείται εναλλακτικά με τη μορφή μειωμένου ημερήσιου ωραρίου ή σε ημέρες άδειας, χωρίς να χάνει το δικαίωμα ο εργαζόμενος να πάρει το επίδομα γονικής άδειας.
Στο νόμο υπάρχει και μία μεταβατική διάταξη σύμφωνα με την οποία , ο ΟΑΕΔ είναι υποχρεωμένος να δώσει το επίδομα της γονικής άδειας και στους γονείς που πήραν άδεια με τον προηγούμενο νόμο (που δεν προέβλεπε επίδομα) αν αυτή η άδεια δεν είχε λήξει στις 19 Ιουνίου 2021,που ξεκίνησε να εφαρμόζεται ο νέος νόμος.
Γ) Άδεια φροντιστή(ΑΝΕΥ ΑΠΟΔΟΧΩΝ):
Αυτή είναι άνευ αποδοχών και δίνεται για την κάλυψη σημαντικών αναγκών ή φροντίδας συγγενών ή άλλων προσώπων που κατοικούν στο ίδιο νοικοκυριό, για σοβαρό ιατρικό λόγο.
Προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση 6 μηνών εργασίας.
Η διάρκεια της άδειας είναι έως 5 ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος.
Δ) Δικαίωμα απουσίας γονέα ή φροντιστή(ΑΝΩΤΕΡΑΣ ΒΙΑΣ ΜΕ ΑΠΟΔΟΧΕΣ):
Η άδεια αυτή δίνεται έως δύο φορές το χρόνο και για μία ημέρα κάθε φορά για λόγους ανωτέρας βίας και είναι άδεια μετ’ αποδοχών.
Οι λόγοι είναι ,ασθένεια ή ατύχημα του παιδιού ή του προσώπου που χρήζει φροντίδας και για να την λάβει απαιτείται βεβαίωση με ιατρική γνωμάτευση.
Ε) Ευέλικτη εργασία(ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΥΕΛΙΚΤΩΝ ΤΡΟΠΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ):
Γονείς παιδιών έως 12 ετών και φροντιστές δικαιούνται να ζητούν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας (όπως τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση), με την προϋπόθεση ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει έξι μήνες εργασίας στον ίδιο εργοδότη.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Νομιμοποιείται η άδεια εργαζομένων γυναικών για υποβολή σε μεθόδους ιατρικώς εξωσωματικής γονιμοποίησης.