Να επιλέξω ΙΚΕ; Μύθος ή πραγματικότητα;

Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία(ΙΚΕ). Η πλέον ευέλικτη μορφή εταιρικού σχήματος.

Η ΙΚΕ είναι μια σχετικά νέα μορφή εταιρικού σχήματος η οποία θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4072 της 11/04/2012 και είναι μια εταιρική μορφή που όσο περνάει ο καιρός την συναντάμε όλο και περισσότερο.

Δεν μπορώ να ξεχάσω το γεγονός ότι αμέσως μόλις ξεκίνησε  η εφαρμογή του νόμου το 2012, διαγνώσαμε ότι πρόκειται για μία πολύ ενδιαφέρουσα εταιρική μορφή και είχαμε την εμπειρία να ιδρύσουμε την τρίτη ΙΚΕ στην Ελλάδα!

Ήταν δε τόσο άγνωστη η μορφή που το ίδιο αξέχαστη παραμένει και η απορία στα μητρώα των ΔΟΥ και του ΙΚΑ τότε, για το τι νομικό πλαίσιο είναι αυτό!

Με τον καιρό έγινε γνωστή και πλέον είναι η συνηθέστερη μορφή που συνιστούν στους πελάτες τους να ιδρύουν οι φοροτεχνικοί, οικονομικοί και νομικοί Σύμβουλοι.

Η προσωπική μου άποψη βέβαια είναι ότι ανάλογα με την περίπτωση σύστασης νέου νομικού προσώπου, θα πρέπει να προταθεί και η κατάλληλη μορφή εταιρείας και για αυτό τον λόγο συνιστώ στους συναδέλφους αλλά και στους αγαπητούς νομικούς συμβούλους, όπως επίσης και στους επιχειρηματίες πάντα πριν προχωρήσουν σε σύσταση εταιρικού νομικού προσώπου να συζητούν, να αναλύουν και να καταλήγουν μετά από μελέτη μαζί με τους συμβούλους τους  στην επιλογή του σωστού εταιρικού σχήματος που θα ξεκινήσουν γιατί “η αρχή είναι το ήμισυ του παντός”!

Στις παρακάτω γραμμές θα ασχοληθούμε με τα βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία της ΙΚΕ,  θα αναφερθούμε στα αναλυτικά τους δεδομένα και στο τέλος θα αναφέρουμε τα πλεονεκτήματα τους έναντι των άλλων νομικών προσώπων.

1) ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΙΚΕ:

• ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

Η ΙΚΕ έχει νομική προσωπικότητα και είναι εμπορική, ακόμη και αν ο σκοπός της δεν είναι εμπορική επιχείρηση. Στην ΙΚΕ απαγορεύεται η άσκηση επιχειρήσεως για την οποία έχει ορισθεί από τον νόμο αποκλειστικά άλλη εταιρική μορφή (άρθρο 1 § 1 Ν. 4072/2012), όπως π.χ. οι τραπεζικές, ασφαλιστικές, αθλητικές, αμοιβαίων κεφαλαίων κ.ά.

• ΕΥΘΥΝΗ ΕΤΑΙΡΩΝ

Η  ευθύνη των εταίρων της ΙΚΕ  είναι ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ και επομένως οι εταίροι της ΙΚΕ δεν ευθύνονται για τα χρέη της, με την επιφύλαξη του άρθρου 79,του 4072/2012), που προβλέπει εγγυητικές εισφορές, μέσω των οποίων ο εταίρος αναλαμβάνει ευθύνη για τα χρέη της εταιρείας μέχρις ενός ορισμένου ποσού, το οποίο αναφέρεται στο καταστατικό.

• ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ

Επίσης η ΙΚΕ μπορεί να είναι  Μονοπρόσωπη ΙΚΕ δηλαδή είναι δυνατόν  να συσταθεί και από ένα μόνο πρόσωπο (φυσικό ή νομικό).

• ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κατώτατο όριο κεφαλαίου ενός (1) ευρώ.

Η ΙΚΕ έχει πάντοτε κεφάλαιο, με κατώτατο όριο εταιρικού κεφαλαίου ενός (1) ευρώ, που αντιστοιχεί σε ένα εταιρικό μερίδιο.

• ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΤΗΡΕΙ

Η ΙΚΕ τηρεί διπλογραφική λογιστική και φορολογείται όπως η ΕΠΕ, δηλαδή έχει την ίδια φορολογική μεταχείριση με την ΕΠΕ.

2) ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΕ:

• ΣΥΣΤΑΣΗ ΙΚΕ

Η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία συνιστάται από ένα ή περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

Η σύσταση της ΙΚΕ μπορεί να γίνει και με ιδιωτικό έγγραφο (συμφωνητικό). Υποχρεωτικά με συμβολαιογραφικό έγγραφο γίνεται μόνον αν τούτο επιβάλλεται από ειδική διάταξη νόμου, όπως π.χ. αν εισφέρεται εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου.

Η διαδικασία σύστασης  γίνεται ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ μέσω της αρμόδιας υπηρεσίας του ΓΕΜΗ.

Με την εγγραφή της ΙΚΕ στο ΓΕΜΗ, αυτή αποκτά νομική προσωπικότητα. . Η ΙΚΕ υποχρεούται να αποκτήσει εταιρική ιστοσελίδα μέσα σε έναν μήνα από την σύσταση της.

• ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΙΚΕ

Η επωνυμία αυτής σχηματίζεται είτε από το όνομα ενός ή περισσότερων εταίρων, είτε από το αντικείμενο της επιχείρησης που ασκεί. Στην επωνυμία πρέπει να περιέχονται οι λέξεις ολογράφως «Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία» ή σε συντομία «ΙΚΕ». Αν η εταιρεία είναι μονοπρόσωπη, στην επωνυμία προστίθεται και η λέξη «Μονοπρόσωπη».

Στην αγγλική γλώσσα προστίθενται οι λέξεις «Private Company» ή η ένδειξη «PC» και στη μονοπρόσωπη οι λέξεις «Single Member Private Company» .

• ΕΔΡΑ  ΤΗΣ ΙΚΕ

Η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία έχει την έδρα της στον δήμο που αναφέρεται στο καταστατικό της, αλλά δεν υποχρεούται να έχει την πραγματική της έδρα στην Ελλάδα .  Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι δεν είναι απαραίτητο να συμπίπτει η καταστατική έδρα με την πραγματική έδρα της ΙΚΕ. Η διάρκεια της ΙΚΕ είναι ορισμένου χρόνου και εάν δεν ορίζεται στο καταστατικό, θεωρείται δωδεκαετής (12 ετη) από τη σύστασή της.

• ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΙΚΕ

Μεταξύ των στοιχείων που πρέπει να περιλαμβάνει το καταστατικό της ΙΚΕ είναι και ο σκοπός αυτής.

Επειδή η ΙΚΕ έχει  την εμπορική ιδιότητα,  μπορεί να ασκεί οποιαδήποτε  επιχειρηματική δραστηριότητα, με εξαίρεση  εκείνων των δραστηριοτήτων για την άσκηση των οποίων έχει ορισθεί από τον νόμο αποκλειστικά άλλη εταιρική μορφή . Η ΙΚΕ μπορεί να έχει ως αντικείμενο και σκοπό μη εμπορικό. Προσοχή,  εάν ο σκοπός της είναι παράνομος ή αντίκειται στη δημόσια τάξη κηρύσσεται άκυρη με απόφαση του δικαστηρίου.

• ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΗΣ ΙΚΕ

Στη διαχείριση και εκπροσώπηση της ΙΚΕ αναφέρονται λεπτομέρειες, ιδίως όσον αφορά στα πρόσωπα που μπορούν να διορισθούν διαχειριστές, τον τρόπο διορισμού, ανάκλησης και αντικατάστασης αυτών, την εξουσία, την αμοιβή και την υποχρέωση πίστεως που οφείλουν, την ευθύνη τους έναντι της εταιρείας και την απαλλαγή τους από την ευθύνη αυτή. Σύμφωνα με το άρθρο 58 του Ν. 4072/2012, διαχειριστής της ΙΚΕ μπορεί να είναι μόνο φυσικό πρόσωπο, εταίρος ή μη.

• ΑΣΦΑΛΙΣΗ  ΕΤΑΙΡΩΝ ΙΚΕ

Στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ υπάγονται:

α) Υποχρεωτικά οι διαχειριστές της ΙΚΕ και ο μοναδικός εταίρος μονοπρόσωπης ΙΚΕ.

β) Προαιρετικά οι εταίροι της πολυπρόσωπης ΙΚΕ.

• ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΗΣ ΙΚΕ

Στο κεφάλαιο μπορεί να συμμετέχει ένας (μονοπρόσωπη) ή περισσότεροι, ανάλογα με το εταιρικό σχήμα.
Απαιτείται ελάχιστο κεφάλαιο ένα (1) ευρώ. Η εταιρική μορφή βοηθά πολύ στο διαχωρισμό των λειτουργιών των εταίρων μέσα στην επιχείρηση. Πολλές φορές μπορεί να υπάρχουν εταίροι που εισφέρουν μετρητά, άλλοι περιουσιακά στοιχεία, εταίροι που ασχολούνται με την καθημερινή δραστηριότητα της επιχείρησης (προσφορά εργασίας), εταίροι που εισφέρουν φερεγγυότητα και παρέχουν εγγυήσεις ατομικές ή εμπράγματες, εταίροι που εισφέρουν ειδικές γνώσεις και επιστημονικές  γνώσεις η πατέντες.

Oι εισφορές των εταίρων της ΙΚΕ μπορεί να είναι τριών ειδών:

α) Κεφαλαιακές εισφορές σε μετρητά ή σε είδος, που σχηματίζουν το εταιρικό κεφάλαιο (άρθρο 77).

β) Εξωκεφαλαιακές εισφορές, οι οποίες συνίστανται σε παροχές που δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κεφαλαιακής εισφοράς, όπως απαιτήσεις που προκύπτουν από ανάληψη υποχρέωσης εκτέλεσης εργασιών ή παροχής υπηρεσιών. Η αξία των εισφορών αυτών καθορίζεται στο καταστατικό (άρθρο 78).

γ) Εγγυητικές εισφορές, οι οποίες συνίστανται στην ανάληψη ευθύνης έναντι των τρίτων για χρέη της εταιρείας μέχρι το ποσό που ορίζεται στο καταστατικό (άρθρο 79).

• ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Στις Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρίες,, όποιος έχει το μεγαλύτερο εταιρικό μερίδιο λαμβάνει και τις αποφάσεις, εκτός φυσικά και αν υπάρχει ειδική δέσμευση στο καταστατικό με συγκεκριμένη πρόβλεψη, ενώ πχ η λήψη απόφασης σε μια Ε.Π.Ε απαιτεί διπλή πλειοψηφία(ποσοστά και κεφαλές ψήφων). Αυτό(στην περίπτωση της ΕΠΕ), δυσχεραίνει τη λειτουργία της εταιρίας, ενώ πολλές φορές η απουσία ενός εταίρου μπορεί να μπλοκάρει τη λήψη αποφάσεων, κάτι που αποτρέπεται στις ΙΚΕ.

• ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ

 Ισχύει το ίδιο φορολογικό καθεστώς με τις Α.Ε. και Ε.Π.Ε, δηλαδή φορολογία κερδών με συντελεστή 22% και φόρο μερισμάτων 5%. Η αμοιβή του διαχειριστή φορολογείται ως εισόδημα μισθωτής εργασίας. Πριν τη διανομή αφαιρείται το 1/20 για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και ο σχηματισμός αποθεματικού δεν σταματάει σε κάποιο όριο αλλά όπου αποφασίσει η Γενική Συνέλευση

• ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

 Τηρεί υποχρεωτικά διπλογραφικά βιβλία  , όπως οι Α.Ε. και Ε.Π.Ε.  Οι υποχρεώσεις αυτές συνεπάγονται περισσότερη δουλειά για το λογιστή της επιχείρησης και κατά συνέπεια υψηλότερο κόστος. Αντίθετα οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρίες τηρούν (κατά κανόνα) απλογραφικά βιβλία (εσόδων – εξόδων) με χαμηλότερο λογιστικό κόστος.

 3) ΙΚΕ- ΤΕΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ:

• Το ελάχιστο ποσό αρχικού κεφαλαίου είναι το 1 ευρώ. Μια ΙΚΕ μπορεί να συσταθεί με αυτό το ελάχιστο κεφάλαιο. Άρα λοιπόν δεν χρειάζεται κάποιο συγκεκριμένο minimum κεφαλαίου και επομένως μας δίδεται η δυνατότητα να το προσδιορίζουμε προϋπολογίζοντας το κόστος επένδυσης και το αρχικό κεφάλαιο κίνησης.
• Τα κόστη  σύστασης ΙΚΕ είναι μικρότερα σε σύγκριση με τα κόστη για ΕΠΕ ή ΑΕ.
• Το καταστατικό συντάσσεται  χωρίς να απαιτείται συμβολαιογράφος (μόνο σε ειδικές περιπτώσεις απαιτείται συμβολαιογράφος).
• Οι  εταίροι της Ι.Κ.Ε δεν είναι υποχρεωμένοι σε ασφάλιση στον ΕΦΚΑ. Υποχρεωτικά ασφαλίζεται μόνο ο διαχειριστής.(το ελάχιστο ποσό ασφάλισης ξεκινά περίπου από 210 ευρώ).
• Μπορεί να μετέχει εταίρος προσφέροντας την εργασία του αντί για συμμετοχή στο κεφάλαιο, όπως επίσης μπορεί να μετέχει εταίρος προφέροντας εγγυήσεις αντί για συμμετοχή στο κεφάλαιο.
• Οι εταίροι της ΙΚΕ  δεν ευθύνονται με την προσωπική τους περιουσία για τα χρέη της εταιρείας. Όσον αφορά  τις εταιρικές υποχρεώσεις ευθύνεται μόνο η εταιρία με την περιουσία της.
• Οι λήψεις των  αποφάσεων γίνεται με απλή πλειοψηφία 51%. Όποιος έχει το μεγαλύτερο εταιρικό μερίδιο λαμβάνει και τις αποφάσεις, και επομένως υπάρχει ταχύτητα στην λήψη αποφάσεων.
• Μπορεί να είναι μονοπρόσωπη.
• Ο διαχειριστής είναι δυνατόν να λάβει αμοιβή για την διαχείριση.
• Οι εισφορές προς τον ΕΦΚΑ της  ΙΚΕ σε σύγκριση με τις ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μικρότερες, καθώς συνήθως στις ΙΚΕ ασφαλίζεται μόνο ο διαχειριστής.

4) ΙΚΕ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ:

• Η Ομόρρυθμη Εταιρεία έχει μόνο ομόρρυθμους εταίρους,  Δεν έχει εταιρικό κεφάλαιο και στηρίζεται στις εισφορές των μελών. Οι εταίροι ευθύνονται με την προσωπική τους περιουσία και απεριόριστα για τις υποχρεώσεις της εταιρείας. Όλοι οι εταίροι είναι υπόχρεοι ασφαλιστικών εισφορών στον ΕΦΚΑ με το ελάχιστο ποσό. Τηρεί  Απλογραφικά  βιβλία όσον αφορά την λογιστική διαχείριση(αν τα έσοδα δεν ξεπερνούν το 1.500.000 ευρώ). Αυτή τη μορφή εταιρείας  δεν θα την συνιστούσαμε ποτέ σε εταίρους που έχουν σημαντική περιουσία, γιατί σε περίπτωση οικονομικών προβλημάτων και στην ακραία περίπτωση της πτώχευσης, ευθύνονται με το σύνολο της περιουσίας τους και επομένως υπάρχει ο κίνδυνος απώλειας της.
• Η Ετερόρρυθμη Εταιρεία (Ε.Ε.) έχει την μορφή της Ο.Ε. με τους ομόρρυθμους εταίρους, αλλά υπάρχει ένας  ετερόρρυθμος εταίρος που ευθύνεται περιορισμένα, μόνο με την εισφορά του για τις υποχρεώσεις της επιχείρησης. Τηρεί  Απλογραφικά  βιβλία, αν ο τζίρος δεν ξεπερνάει το 1.500.000 ευρώ.
• Η ΕΠΕ είναι κεφαλαιουχική εταιρεία. Έχει το βασικό μειονέκτημα της  διπλής πλειοψηφίας για τη λήψη αποφάσεων(το οποίο φυσικά μπορεί να λειτουργήσει και σαν δικλείδα ασφαλείας για τους μικρομετόχους ) , καθώς και συμβολαιογραφικό έγγραφο για τη σύσταση αλλά και τις τροποποιήσεις(άρα μεγαλύτερα κόστη). Σε τυχόν χρέη ευθύνεται μόνο η εταιρεία. Το εταιρικό κεφάλαιο αποτελείται από εταιρικά μερίδια .Μπορεί να ιδρυθεί και μονοπρόσωπη εταιρεία.
• Οι Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.) είναι κεφαλαιουχικές εταιρείες με μετοχικό κεφάλαιο τουλάχιστον 25.000 ευρώ. Η Α.Ε. έχει μόνο κεφαλαιακές εισφορές,  το Διοικητικό Συμβούλιο απαρτίζεται τουλάχιστον από 3 μέλη, ενώ με την νέα νομοθεσία μπορεί να υπάρχει και ένα μόνο πρόσωπο διοίκησης . Ο εταιρικός τύπος της ΑΕ είναι κατάλληλος για τη σύσταση εταιρειών με πολλούς μετόχους, μεγάλο μετοχικό κεφάλαιο και για προβλεπόμενο μεγάλο κύκλο εργασιών η για επιχείρηση που σκοπεύει να κάνει μεγάλη επένδυση .  Δεν συνίσταται για κάποιον νεοεισερχόμενο στην αγορά η για κάποιον που επενδύει σχετικά μικρά κεφάλαια.