ΔΟΥΚΕΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΛΟΓΙΣΤΗΣ-ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ Α’ ΤΑΞΗΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ-ΙΔΙΩΤΩΝ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ TAXVOICE.GR
Ερώτηση: Ποιες δαπάνες θεωρούνται ότι γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Ως δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής , θεωρούνται οι δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., οι οποίες καταβάλλονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 4537/2018(μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές, τραπεζικές ή ταχυδρομικές επιταγές),e banking και χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού.
Ερώτηση: Ποιες κατηγορίες δαπανών μετράνε, όταν τις πραγματοποιώ με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Οι ακόλουθες δαπάνες λαμβάνονται υπόψιν, όταν πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής:
Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά).
Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός).
Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση).
Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων.
Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες).
Ομάδα 6 (Υγεία).
Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων.
Ομάδα 8 (Επικοινωνίες).
Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.
Ομάδα 10 (Εκπαίδευση).
Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια).
Ομάδα 12 (Αλλα αγαθά και υπηρεσίες).
Ερώτηση: Ποιες δαπάνες δεν μετράνε, όταν τις κάνω με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Χαρακτηριστικά παραδείγματα δαπανών που δεν λαμβάνονται υπόψιν, άσχετα αν γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής είναι ενδεικτικά τα ενοίκια, οι φόροι-τέλη προς το δημόσιο, οι αγορές ακινήτων, δίτροχων(πλην των ποδηλάτων), αυτοκινήτων,σκαφών,αεροσκαφών, καθώς και οι πληρωμές για επενδυτικά προϊόντα(μετοχές, ομόλογα κλπ..).
Ερώτηση: Ποιες κατηγορίες φορολογούμενων δεν είναι υποχρεωμένοι να πραγματοποιούν δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Οι φορολογούμενοι που δεν είναι υποχρεωμένοι να πραγματοποιούν δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής είναι οι εξής:
(i) Φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ό) έτος της ηλικίας τους.
(ii) Ατομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.
(iii) Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
(iv) Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
(v) Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή.
(vi) Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
(vii) Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
(viii) Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους. Ως τουριστικοί τόποι ορίζονται όσοι περιλαμβάνονται στο π.δ. 899/1976, όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 664/1977.
(ix) Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
(x) Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των έξι (6) μηνών).
(xi) Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
(xii) Οι φυλακισμένοι.
Ερώτηση: Έχω εισοδήματα μόνο από ακίνητη περιουσία. Είμαι υποχρεωμένος να κάνω δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Ναι. Όλοι οι φορολογούμενοι που αποκτούν εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα(συμπεριλαμβανομένης και της αγροτικής δραστηριότητας), καθώς και από ακίνητη περιουσία, πρέπει να πραγματοποιούν δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Αντίθετα, όσοι αποκτούν εισοδήματα από τόκους καταθέσεων, ομολόγων, εντόκων γραμματίων,καθώς και κερδών από επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα δεν έχουν τέτοια υποχρέωση.
Ερώτηση: Ποιο είναι το απαιτούμενο ποσό δαπανών που πρέπει να συγκεντρώνω με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Αν ανήκω σε μια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες φορολογουμένων, οφείλω να συγκεντρώσω δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, ίσες με το 30% του πραγματικού μου εισοδήματος και μέχρι του ανώτερου ποσού των 20000 ευρώ δαπανών.
Ερώτηση: Ποιες συνέπειες θα έχω κατά την εκκαθάριση της δήλωσης του φορολογικού έτους 2020, αν δεν καταφέρω να συγκεντρώσω το απαιτούμενο όριο δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Το ποσό των δαπανών που δεν θα έχει καλυφθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, θα φορολογείται με συντελεστή 22%. Ας το δούμε με ένα πρακτικό παράδειγμα:
Έστω φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα από μισθούς 10000 ευρώ. Ο φορολογούμενος αυτός θα έπρεπε να έχει πραγματοποιήσει δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμές ίσες με το 30% του πραγματικού του εισοδήματος, δηλαδή 3000 ευρώ. Ο εν λόγω φορολογούμενος, όμως κατάφερε να συγκεντρώσει εντός του 2020 δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής της τάξης των 2000 ευρώ. Η θετική διαφορά δαπανών που δεν καλύφθηκε είναι 3000-2000= 1000 ευρώ. Αυτό το ποσό της διαφοράς που έμεινε ακάλυπτη θα φορολογηθεί με 22% και συνεπώς ο φορολογούμενος θα καταβάλλει επιπλέον φόρο 1000*22%= 220 ευρώ, λόγω έλλειψης δαπανών.
Ερώτηση: Έχω κατασχεμένο τραπεζικό λογαριασμό. Είμαι και εγώ υποχρεωμένος να πραγματοποιώ δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;
Απάντηση: Στον φορολογούμενο του οποίου είναι κατασχεμένοι ένας ή περισσότεροι λογαριασμοί, πλην του ακατάσχετου λογαριασμού του ν. 4254/2014 , μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους, το όριο δαπανών περιορίζεται στις πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ δαπανών.
Ερώτηση: Το ποσοστό 30% για τις απαιτούμενες δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, περιλαμβάνουν και το τεκμαρτό μου εισόδημα ή μόνο το πραγματικό;
Απάντηση: Το τεκμαρτό εισόδημα δεν συμπεριλαμβάνεται όπως πριν στους υπολογισμούς για τις ηλεκτρονικές δαπάνες που οφείλω να κάνω, παρά μόνο το πραγματικό μου εισόδημα. Να σημειώσουμε όμως ότι τα τεκμήρια συνεχίζουν να επηρεάζουν την τελική εκκαθάριση της φορολογικής μας δήλωσης και εξακολουθούν να προκαλούν πονοκέφαλο για όλους τους φορολογούμενους.
Ερώτηση: Υπάρχει κάποια πρόβλεψη στις νέες διατάξεις για εμένα που λόγω αυξημένων δαπανών διαβίωσης, δεν μπορώ να συγκεντρώσω το απαιτούμενο ποσό του 30% του εισοδήματος μου με ηλεκτρονικές δαπάνες;
Απάντηση: Το όριο των δαπανών των ηλεκτρονικών συναλλαγών μειώνεται στο 20% σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει καταβάλει για το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, τις δανειακές του υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και για ενοίκια, συμπεριλαμβανομένων των ενοικίων των εξαρτώμενων τέκνων του που φοιτούν σε άλλη πόλη, ποσό που υπερβαίνει το 60% του πραγματικού του εισοδήματος, με την προϋπόθεση ότι και οι προαναφερόμενες δαπάνες θα έχουν καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Ερώτηση: Τελικά συνδέεται το αφορολόγητο όριο( ή πιο ορθά η μείωση φόρου) που δικαιούνται κάποιοι φορολογούμενοι με το ελάχιστο απαιτούμενο όριο συλλογής ηλεκτρονικών αποδείξεων;
Απάντηση: Όχι..Πλέον με το νέο νομοθετικό πλαίσιο αποσυνδέεται πλήρως το αφορολόγητο όριο( μείωση φόρου), με το ποσό που πρέπει να δαπανά ο φορολογούμενος με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Από την άλλη όμως, όπως αναφέραμε και με συγκεκριμένο παράδειγμα, η μη κάλυψη του 30% του πραγματικού εισοδήματος με ηλεκτρονικές δαπάνες, επιφέρει επιπλέον φορολογική επιβάρυνση στο φορολογούμενο, γεγονός που δεν τον συμφέρει σε καμία περίπτωση.
Ερώτηση: Ποια εισοδήματα δεν συμπεριλαμβάνονται για τις ηλεκτρονικές δαπάνες, στην έννοια του πραγματικού εισοδήματος του φορολογούμενου;
Απάντηση: Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης και το ποσό της διατροφής που δίδεται στον/στην διαζευγμένο/-η σύζυγο ή σε μέρος συμφώνου συμβίωσης ή/και εξαρτώμενο τέκνο, εφόσον καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Ερώτηση: Είμαι παντρεμένος και κάνω κοινή φορολογική δήλωση με τη σύζυγο μου. Τι γίνεται στην περίπτωση που εγώ δεν έχω συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσό ηλεκτρονικών αποδείξεων, ενώ η σύζυγος το έχει υπερκαλύψει; Θα έχω επιβάρυνση στο φόρο που θα πληρώσω;
Απάντηση: Το ποσό των δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, όπου καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών.
Ερώτηση: Είμαι συνδικαιούχος σε έναν τραπεζικό λογαριασμό που διαθέτω με το παιδί μου, το οποίο ενηλικιώθηκε και κάνει και αυτό δική του φορολογική δήλωση. Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση με τις ηλεκτρονικές δαπάνες που πρέπει να έχω για να μην πληρώσω επιπλέον φόρο;
Απάντηση: Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) οι πραγματικοί δικαιούχοι, οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις, μπορούν να χρησιμοποιούν τους εν λόγω λογαριασμούς ανάλογα με τις πραγματοποιούμενες δαπάνες τους. Τα ίδια ισχύουν και για πιστωτικές κάρτες με δικαιούχους κύρια και πρόσθετα μέλη.
Σημαντική επισήμανση:Η παρούσα χρήσιμη παράθεση των σχετικών διατάξεων, με τη μορφή ερώτησης-απάντησης,βασίστηκε στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο 4646/2019, το οποίο τροποποίησε τον υπάρχοντα Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος 4172/2013. Αναμένουμε από τη φορολογική διοίκηση σύντομα ερμηνευτική εγκύκλιο, όπως συνηθίζει πάντα, για να ξεκαθαριστούν και οι όποιες λεπτομέρειες των σημαντικών αυτών αλλαγών, λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι παλαιότερες ερμηνευτικές του 4172/2013 δεν ισχύουν, αφού αναφέρονται σε διαφορετικό κείμενο. Ένα θέμα για παράδειγμα που πρέπει να αποσαφηνιστεί είναι αν απαιτείται η συλλογή χάρτινων αποδείξεων για τους φορολογούμενους που εξαιρούνται από τη συλλογή δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Θα επανέλθουμε με ο,τι νεότερο για αυτό το φλέγον θέμα!
Διατάξεις:
- Άρθρα 15 και 40 Ν.4172/2013
- Άρθρο 7 Ν.4646/2019