ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ (Κοιν -Σεπ)
Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά την εταιρική μορφή της Κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης Πολλές φορές λοιπόν έχουμε αναρωτηθεί για το τι ακριβώς είναι ΤΟ ΚΟΙΝ-ΣΕΠ μία σχετικά νέα μορφή επιχείρησης που έχει ένα σημαντικά διαφοροποιημένο προφίλ από τίς άλλες με εστίαση αρχικά κυρίως στον κοινωνικό της προφίλ και στην συνέχεια καθαρό επιχειρηματικό
Ας δούμε λοιπόν : τί είναι ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ (ΚΟΙΝ ΣΕΠ ) ,τι ιδιαίτερα χαρακτηριστικά έχει , με τί πόρους μπορεί να λειτουργήσει ,ποια η φορολόγηση της και ποια η διαδικασία και οι προϋποθέσεις για να συσταθεί και πως πρακτικά συστήνεται
è Τι είναι η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚοινΣΕπ);
Είναι η σύμπραξη μιας ομάδας που μπορεί να αποτελείται από μέλη η εκπροσώπους διαφόρων κοινωνικώς ομάδων και επαγγελματικών και επομένως στην σύνθεση μίας ΚΟΙΝ-ΣΕΠ μπορεί να συναντήσουμε άνεργους , επιχειρηματίες, φοιτητές, συνταξιούχοι, εργαζόμενοι στον ιδιωτικό η δημόσιο τομέα κλπ. που έχουν στόχο μία κερδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα που όμως αφορά δράσεις που ικανοποιούν τα κοινωνικά συμφέροντα
Για παράδειγμα μπορεί να συσταθεί μία επιχείρηση εστίασης η πώλησης τροφίμων στην οποία να απασχολούνται άνθρωποι από ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας όπως πχ
- αστέγους,
- ανέργους/μακροχρόνια άνεργους,
- άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ),
- πάσχοντες (σοβαρά παθολογικά προβλήματα,
- ψυχικές ασθένειες),
- αποφυλακισμένους,
- χρήστες και πρώην χρήστες
- μονογονεϊκές οικογένειες, κακοποιημένες γυναίκες,
- πρόσφυγες, μετανάστες, παλιννοστούντες,
- πληγέντες από θεομηνίες και φυσικές καταστροφές
Μια τέτοιου είδους επιχείρηση βοηθά ουσιαστικά την κοινωνία να λύσει ένα ουσιαστικό θέμα, που είναι το δικαίωμα του καθενός σε μια αξιοπρεπή διαβίωση.
èΠως λειτουργεί μία τέτοια εταιρεία
Στην ουσία είναι μια μορφή αστικού συνεταιρισμού, στην οποία επιχειρηματίες η επενδυτές που προσπαθούν να υλοποιήσουν το όραμα τους συνενώνονται με εργαζόμενους και με ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με κοινό στόχο την επιτυχία μέσα από μία εταιρεία που διοικείται από κοινού .Κάθε μέλος έχει μια ψήφο και επομένως έχει και άποψη και λόγο στο διοικείν της επιχείρησης έτσι ο κάθε συνεταίρος έχει λόγο στη διοίκηση της επιχείρησης.
èΠοιες οι πηγές κεφαλαίων και εσόδων και πως φορολογείται μία ΚΟΙΝΣΕΠ , ποιος είναι ο ελεγκτικός φορέας της .
Α) Τα κεφάλαια σε μία ΚΟΙΝΠΕ μπορούν να προέρχονται από
- τα κεφάλαια πού εισφέρουν τα μέλη της επιχείρησης
- δωρεές τρίτων
- έσοδα από την επιχειρηματικές δράσεις
- επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και Ευρωπαϊκή Ένωση
- χρηματοδότηση από το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας και από το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης
- Τον Αναπτυξιακό Νόμο.
Β) Τα κέρδη της ΚΟΙΝ-ΣΠΕ δεν μπορούν να διανεμηθούν στα μέλη της παρά μόνο στους εργαζόμενους της και η διανομή μπορεί να γίνει ανά έτος με τούς εξής κανόνες :
- έως 35% στους εργαζομένους της επιχείρησης
- 5% για το σχηματισμό αποθεματικού
- Τα υπόλοιπα χρησιμοποιούνται για την επίτευξη του σκοπού της επιχείρησης
Γ) Εποπτικός φορέας είναι η Υπηρεσία του Μητρώου του άρθρου 14 που έχει σαν σκοπό να ελέγχει και να προσδιορίζει αν νομικά ή φυσικά πρόσωπα χρησιμοποιούν τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του Νόμου αυτού με σκοπό να αποκομίσουν για λογαριασμό των ιδίων ή για λογαριασμό άλλων παράνομο περιουσιακά όφελος, και αν διαπιστωθεί και αποδειχθεί κάτι τέτοιο στην συνέχεια επιβάλει τις ανάλογες κυρώσεις διοικητικά ,που μπορούν να φθάσουν και μέχρι και διαγραφή της ΚΟΙΝΣΕΠ από το μητρώο και επιβολή διοικητικού προστίμου που ξεκινά από 5000 ευρώ
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να μετέχει κανείς σε ΚοινΣεπ και ποιες ιδιαιτερότητες συναντά κανείς σε αυτές
- Να έχει ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΦΜ.
- Μέλη μίας ΚοινΣΕπ μπορούν να γίνουν φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα , με την προϋπόθεση να μην είναι ήδη μέλη και σε άλλη ΚοινΣΕπ με την ίδια δραστηριότητα.
- Από τα φυσικά πρόσωπα που γίνονται μέλη σε ΚοινΣΕπ, κάποια πρέπει να είναι και εργαζόμενοί της (τουλάχιστον το 60% του προσωπικού μίας ΚοινΣΕπ πρέπει να αποτελείται από μέλη της), Όσοι επιλέγουν να γίνουν απλά μέλη της ΚοινΣΕπ (δηλ. μέλη που δεν είναι παράλληλα και εργαζόμενοι της επιχείρησης):
- δεν αποκτούν την εμπορική ιδιότητα,
- δεν επιβαρύνονται με προσωπικές ασφαλιστικές ή φορολογικές υποχρεώσεις και
- δεν μετέχουν στη διανομή των κερδών της ΚοινΣΕπ
ΠΡΟΣΟΧΗ : Η συμμετοχή των νομικών προσώπων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό του 1/3 των μελών της, ενώ δεν επιτρέπεται η συμμετοχή σε αυτήν των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) που υπάγονται σε αυτούς σε ΚοινΣΕπ..
Το κεφάλαιο της επιχείρησης διαιρείται σε συνεταιριστικές μερίδες. Ο αριθμός των μερίδων και η ονομαστική τους αξία, η οποία είναι ίδια για κάθε μερίδα, καθορίζονται στο καταστατικό της επιχείρησης.
- Τα μέλη της ΚοινΣΕπ. διαθέτουν τουλάχιστον από μία υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα, ως ελάχιστη χρηματική συμμετοχή στο κεφάλαιο της επιχείρησης, το ύψος της οποίας ορίζεται ελεύθερα από το καταστατικό και είναι ίσο για όλα τα μέλη.
Ενότητες που μπορεί να δραστηριοποιηθεί μια ΚοινΣΕπ
- Προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.
- Αειφόρος γεωργία και κτηνοτροφία, η οποία δίνει έμφαση στη διατήρηση και διάδοση απειλούμενων τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών ή «φυλών.
- Τοπικά και περιφερειακά υποστηριζόμενη γεωργία ή κτηνοτροφία, που συμβάλλει στην ανάπτυξη απευθείας εμπορικών σχέσεων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών .
- Δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο.
- Παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε μικρή κλίμακα και την ανάπτυξη τεχνολογίας που μειώνει την κατανάλωση ενέργειας.
- Μείωση της παραγωγής αποβλήτων και απορριμμάτων σε τοπικό επίπεδο,
- Την ανάπτυξη δεξιοτήτων και μεταφορά τεχνογνωσίας.
- Εναλλακτικό, θεματικό και ήπιο τουρισμό.
- Σχεδιασμό και διάθεση καινοτόμων και ελεύθερων ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών
- Παραγωγή, μεταποίηση, προώθηση ή διατήρηση της παραγωγικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου.
- Παραγωγή και προώθηση της ανεξάρτητης πολιτισμικής δημιουργίας.
- Διαχείριση ακίνητης περιουσίας με κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.
- Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος και περιλαμβάνουν υπηρεσίες: εκπαίδευσης, υγείας, κοινωνικής στέγασης, κοινωνικής σίτισης, παιδικής φροντίδας, μακροχρόνιας φροντίδας, κοινωνικής αρωγής
πΩΣ ΝΑ ΙΔΡΥΣΕΤΕ ΜΙΑ ΚΟΙΝΣΕΠ
Η σύσταση της ΚοινΣΕπ πραγματοποιείται με την εγγραφή της στο ηλεκτρονικό Μητρώο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας (ΜΚΕ) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Αρμόδια υπηρεσία για την εγγραφή των ΚοινΣΕπ στο ΜΚΕ είναι το Τμήμα Μητρώου Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (στο εξής Τμήμα Μητρώου) της Διεύθυνσης Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Από την ημερομηνία έκδοσης της βεβαίωσης εγγραφής της στο ΜΚΕ, η ΚοινΣΕπ αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα.
Σε εφαρμογή του Ν. 4919/2022, από 1/10/2022 έχει ενεργοποιηθεί η Υπηρεσία ΓΕΜΗ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με ειδική αρμοδιότητα τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) και τους Συνεταιρισμούς Εργαζομένων (ΣυνΕργ). Συνεπώς, μέσω της διαδικασίας εγγραφής τους στο ΜΚΕ, οι ΚοινΣΕπ αποκτούν και αριθμό Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ).
Η διαδικασία ίδρυσης μίας ΚοινΣΕπ περιλαμβάνει πέντε (5) απλά βήματα:
- Συντάσσουμε το καταστατικό της
- Συγκεντρώνουμε τα δικαιολογητικά για την εγγραφή του στο Μητρώο
- Υποβάλουμε την ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής στο Μητρώο
- Υποβάλουμε το καταστατικό σε φυσική μορφή στο Τμήμα Μητρώου Φορέων
- Υποβάλουμε την ηλεκτρονική αίτηση πρόσθετων στοιχείων εγγραφής στο ΜΚΕ.
ΠΡΟΣΟΧΗ Το καταστατικό της ΚοινΣΕπ πρέπει να υπογράφεται από όλα τα ιδρυτικά μέλη (σε κάθε σελίδα του και στο τέλος δίπλα στα ονόματα των μελών) και να περιέχει υποχρεωτικά τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:
- Επωνυμία της επιχείρησης
- Έδρα της επιχείρησης
- Σκοπός της επιχείρησης
- Στοιχεία των ιδρυτικών μελών της επιχείρησης
- Όρους αποβολής των μελών στην ΚΟΙΝ-ΣΕΠ
- Ύψος της συνεταιριστικής μερίδας
- Ορισμό προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής
ΛΑΜΠΡΟΣ ΜΠΕΛΕΣΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΕΛΟ