Οι περισσότεροι από τους μαχόμενους συναδέρφους λογιστές σε όλη την επικράτεια είτε πέρασαν στα φοιτητικά τους χρόνια από κάποιο ΑΕΙ-ΤΕΙ, είτε ΙΕΚ, ή ασχολήθηκαν με το αντικείμενο και έμαθαν τη δουλειά στην πράξη, διαπίστωσαν ο καθένας από το μετερίζι του, ότι η δουλειά του λογιστή εκτός από το θεωρητικό υπόβαθρο και τις συνεχώς μεταβαλλόμενες γνώσεις, προϋποθέτει κυρίως εμπειρία στους χειρισμούς και βαθιά κατανόηση του τί κάνουμε, για ποιο λόγο το κάνουμε και πού θέλουμε να οδηγηθούμε μέσα από αυτό!
Μια “σπαζοκεφαλιά” για όλους μας, ήταν, είναι και θα είναι ο τρόπος που έχει ο καθένας από εμάς, ώστε να πραγματοποιεί ορθά τις λογιστικές εγγραφές στα αρχεία της κάθε οντότητας με διπλογραφικά βιβλία, απαντώντας στο μόνιμο ερώτημα του “τί χρεώνω και τί πιστώνω”! Ο κάθε συνάδερφος μπορεί στην πορεία της επαγγελματικής του καριέρας να έχει διαμορφώσει μια συνδυαστική μέθοδο αποτελούμενη από το τί διδάχτηκε στη σχολή που φοίτησε, σε συνδυασμό με το δικό του τρόπο σκέψης, αλλά και από την σωρευμένη εμπειρία που αποκόμισε αντιμετωπίζοντας αρκετές φορές παρόμοια θέματα στη δουλειά του.
Στο σημερινό άρθρο θα προσπαθήσουμε με απλό και κατανοητό τρόπο να παραθέσουμε το βασικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο όλοι μας, πραγματοποιούμε τις λογιστικές εγγραφές, αλλά και μια μέθοδο που απλοποιεί αρκετά τη διαδικασία αυτή και μας δίνει μια σιγουριά να ξεπεράσουμε τον πρώτο “σκόπελο”, που δεν είναι άλλος από τους λογαριασμούς που χρεώνονται ή πιστώνονται αντίστοιχα!
Το ΕΓΛΣ διαθέτει ομάδες λογαριασμών, τους οποίους χρησιμοποιούμε για να απεικονίσουμε ορθά τα λογιστικά γεγονότα και στο τέλος της χρήσης να συντάξουμε αξιόπιστα τις οικονομικές καταστάσεις της οντότητας.
Οι ομάδες αυτές είναι οι εξής:
α) ΟΜΑΔΑ 1: ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ
β) ΟΜΑΔΑ 2: ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ
γ) ΟΜΑΔΑ 3: ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ
δ) ΟΜΑΔΑ 4: ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ-ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ-ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
ε) ΟΜΑΔΑ 5: ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
ζ)ΟΜΑΔΑ 6: ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΚΑΤ’ ΕΙΔΟΣ
η) ΟΜΑΔΑ 7: ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΚΑΤ’ ΕΙΔΟΣ
θ) ΟΜΑΔΑ 8: ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
ι) ΟΜΑΔΑ 9: ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ
κ) ΟΜΑΔΑ 0: ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΑΞΕΩΣ
Η λογική που όλοι μας θυμόμαστε από τα φοιτητικά μας χρόνια είναι η εξής:
- Οι λογαριασμοί ενεργητικού( ΟΜΑΔΕΣ 1,2,3,), όταν αυξάνονται χρεώνονται και όταν μειώνονται πιστώνονται. Για παράδειγμα όταν αγοράζω ένα πάγιο, το πάγιο “αυξάνεται”, άρα χρεώνεται(ομάδα 1) και ο λογαριασμός όψεως της οντότητας μειώνεται, άρα πιστώνεται( ομάδα 3).
- Οι λογαριασμοί παθητικού( ΟΜΑΔΕΣ 4,5), όταν αυξάνονται πιστώνονται και όταν μειώνονται χρεώνονται. Για παράδειγμα όταν χρωστάω σε ένα προμηθευτή μου, αυξάνεται η υποχρέωσή μου προς αυτόν, άρα ο προμηθευτής(ΟΜΑΔΑ 5) θα πιστωθεί.
- Τα έξοδα( ΟΜΑΔΑ 6), όταν αυξάνονται χρεώνονται και όταν μειώνονται πιστώνονται. Για παράδειγμα όταν η οντότητα πραγματοποιεί ένα οποιοδήποτε έξοδο(ΟΜΑΔΑ 6), το έξοδο αυξάνεται άρα χρεώνεται η ομάδα 6.
- Τα έσοδα( ΟΜΑΔΑ 7), όταν αυξάνονται πιστώνονται και όταν μειώνονται χρεώνονται. Για παράδειγμα όταν η οντότητα πραγματοποιεί μια πώληση σε έναν πελάτη της τα έσοδά της αυξάνονται, άρα πιστώνονται(ΟΜΑΔΑ 7).
Στο σημείο αυτό και έχοντας ως αφορμή ένα μεγάλο δάσκαλο από τον οποίο είχα την τιμή να διδαχθώ μέσω σεμιναρίου την λογική αυτή των λογιστικών εγγραφών, θα παραθέσω όσο το δυνατόν πιο απλά μια πολύ “εύπεπτη” μεθοδολογία που απλοποιεί σε μεγάλο βαθμό την καθημερινή μας δουλειά!
Οι λογιστικές εγγραφές σε γενικές γραμμές χωρίζονται σε 2 κατηγορίες:
α)ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ: Αναλύονται σε ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ και σε ΠΛΗΡΩΜΕΣ.
β) ΣΥΜΨΗΦΙΣΤΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ: Αναλύονται σε ΑΓΟΡΕΣ ΕΠΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙ, ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙ και ΛΟΙΠΕΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΤΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ.
Α) ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ:
- ΕΙΣΠΡΑΞΗ= ΧΡΕΩΣΗ ΤΑΜΕΙΟΥ Ή ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΨΕΩΣ
- ΠΛΗΡΩΜΗ= ΠΙΣΤΩΣΗ ΤΑΜΕΙΟΥ Ή ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΨΕΩΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:
- Εισπράττω από πελάτη μου 100 ευρώ μετρητά, για την εξόφληση τιμολογίου που του είχα εκδόσει.
ΧΡΕΩΣΗ: ΤΑΜΕΙΟ ΜΕΤΡΗΤΩΝ(ΛΟΓ.38.00) 100 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΠΕΛΑΤΕΣ(ΛΟΓ.30.00) 100 ΕΥΡΩ
2. Πληρώνω στον προμηθευτή μου 100 ευρώ μετρητά για εξόφληση τιμολογίου που μου είχε εκδόσει.
ΧΡΕΩΣΗ: ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ(ΛΟΓ.50.00) 100 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΤΑΜΕΙΟ ΜΕΤΡΗΤΩΝ(ΛΟΓ.38.00) 100 ΕΥΡΩ
3. Αγοράζω μετρητοίς από τον προμηθευτή μου, εμπορεύματα αξίας 100 ευρώ πλέον ΦΠΑ 24%.( άρα πληρώνω).
ΧΡΕΩΣΗ: ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΦΠΑ 24%(ΛΟΓ.20.01.00.0024) 100 ΕΥΡΩ
ΧΡΕΩΣΗ: ΦΠΑ ΑΓΟΡΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ 24% (ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ 54.00.20.0024) 100 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΤΑΜΕΙΟ( ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ 38.00) : 100 ΕΥΡΩ
4.Πουλάω εμπορεύματα αξίας 100 ευρώ, πλέον ΦΠΑ 24% μετρητοίς σε πελάτη μου( άρα εισπράττω).
ΧΡΕΩΣΗ: ΤΑΜΕΙΟ ΜΕΤΡΗΤΟΙΣ(ΛΟΓ.38.00) 124 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΠΩΛΗΣΗ ΕΜΠ/ΤΩΝ ΧΟΝΔΡ.ΜΕ ΦΠΑ 24%(ΛΟΓ.70.00.00.0024) 100 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΦΠΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ 24%(ΛΟΓ.54.00.70.0024) 24 ΕΥΡΩ
Β) ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΜΨΗΦΙΣΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ:
ΒΑΣΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ:
- ΠΑΙΡΝΩ=ΧΡΕΩΝΩ
- ΔΙΝΩ=ΠΙΣΤΩΝΩ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:
- Αγορά επί πιστώσει εμπορευμάτων αξίας 1000 ευρώ πλέον ΦΠΑ 24 % 240 ευρώ από τον προμηθευτή μας.( ΑΓΟΡΑ ΕΠΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙ)
ΧΡΕΩΣΗ: ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ 24%(ΛΟΓ.20.01.00.0024) 1000 ΕΥΡΩ
ΧΡΕΩΣΗ: ΦΠΑ ΑΓΟΡΩΝ ΕΜΠ/ΤΩΝ 24%(ΛΟΓ.54.00.20.0024) 240 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ(ΛΟΓ.50.00) 1240 ΕΥΡΩ
ΛΟΓΙΚΗ: ΠΑΙΡΝΩ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ=ΧΡΕΩΝΩ ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ
2. Πώληση εμπορευμάτων επί πιστώσει αξίας 1000 ευρώ, πλέον ΦΠΑ 24% 240 ευρώ σε πελάτη μας.( ΠΩΛΗΣΗ ΕΠΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙ)
ΧΡΕΩΣΗ: ΠΕΛΑΤΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ( ΛΟΓ.30.00) 1240 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΦΠΑ 24%(ΛΟΓ.70.00.00.0024) 1000 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΦΠΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΕΜΠ/ΤΩΝ 24%(ΛΟΓ. 54.00.70.0024) 240 ΕΥΡΩ
ΛΟΓΙΚΗ: ΔΙΝΩ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ=ΠΙΣΤΩΝΩ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ
3. Πελάτης μας, μας εξοφλεί Τιμολόγιο δικό μας με επιταγή μεταχρονολογημένη δική του 500 ευρώ.( ΛΟΙΠΕΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΤΙΚΕΣ).
ΧΡΕΩΣΗ: ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΕΣ ΜΕΤΑΧΡΟΝΟΛΟΓΗΜΕΝΕΣ(ΛΟΓ.33.90) 500 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΠΕΛΑΤΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ(ΛΟΓ.30.00) 500 ΕΥΡΩ
ΛΟΓΙΚΗ: ΠΑΙΡΝΩ ΕΠΙΤΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ=ΧΡΕΩΝΩ ΕΠΙΤΑΓΗ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΑ
4. Εξοφλώ προμηθευτή μου με επιταγή μεταχρονολογημένη δική μου αξίας 800 ευρώ.( ΛΟΙΠΕΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΤΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ)
ΧΡΕΩΣΗ: ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ(ΛΟΓ.50.00) 800 ΕΥΡΩ
ΠΙΣΤΩΣΗ: ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΠΛΗΡΩΤΕΕΣ ΜΕΤΑΧΡΟΝΟΛΟΓΗΜΕΝΕΣ(ΛΟΓ.53.90) 800 ΕΥΡΩ
ΛΟΓΙΚΗ: ΔΙΛΩ ΕΠΙΤΑΓΗ ΣΕ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗ=ΠΙΣΤΩΝΩ ΕΠΙΤΑΓΗ ΠΛΗΡΩΤΕΑ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
- Όταν είμαι σε θέση να προσδιορίσω το ένα σκέλος της λογιστικής εγγραφής(είτε χρέωση είτε πίστωση), αυτονόητο είναι ότι έχω βρει όλη την εγγραφή.
- Ο ΦΠΑ, πάει “πακέτο” είτε με τις αγορές είτε με τις πωλήσεις στη χρέωση ή στην πίστωση.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ:
Ελπίζω μέσα από αυτό το άρθρο να “άναψα τη σπίθα” στους νεότερους συναδέρφους, για να “δουν με άλλο μάτι” την διαδικασία των λογιστικών εγγραφών στα διπλογραφικά βιβλία, όπως άλλωστε συνέβη και με μένα…Ο σοφός λαός έλεγε ανέκαθεν ότι το δυσκολότερο πράγμα σε αυτή τη ζωή είναι να νικήσουμε τους φόβους και τις αδυναμίες μας…Άλλωστε ξεκινώντας πάντα από το σημείο που όλοι ονομάζουμε βάση, χτίζουμε σταδιακά το οικοδόμημα, με τελικό στόχο να μην είναι σαθρό, αλλά στέρεο και συμπαγές…
Η λογιστική επιστήμη έχει συγκεκριμένους κανόνες και αρχές…Η δυσκολία στις λογιστικές εγγραφές δεν προέρχεται τόσο από τους λογιστικούς, όσο από τους διαρκώς μεταβαλλόμενους φορολογικούς χειρισμούς.. Το πάντρεμα και των δύο θα οδηγήσει μέσα από το ταξίδι στον τελικό στόχο… την ΙΘΑΚΗ…δηλαδή τις λογιστικές και φορολογικές καταστάσεις…
Καλό μας ταξίδι λοιπόν……