Αγρότες – 12 αλλαγές που έγιναν με τους νόμους 4916/2022 και 4915/2022:
Α. Νόμος 4916/2022
- Διήμεροι μικροί αποσταγματοποιοί και Μικροί παραγωγοί
α) Άρθρο 27.Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στο προϊόν απόσταξης των διήμερων μικρών αποσταγματοποιών – Αντικατάσταση άρθρου 82 του ν. 2960/2001 (παρ. 12 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1151)
Με τις διατάξεις αυτές, με τις οποίες αντικαθίσταται το άρθρο 82 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα και ενσωματώνεται σε αυτό η παρ. 12 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1151, επιδιώκονται ειδικότερα τα εξής:
α) η εφαρμογή μειωμένου έως και ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) συντελεστή Ε.Φ.Κ. αιθυλικής αλκοόλης, έναντι του ισχύοντος κανονικού συντελεστή στο προϊόν απόσταξης, που παράγεται από τους μικρούς αποσταγματοποιούς (διήμεροι), σύμφωνα με την παρ. Ε’ του άρθρου 7 του ν. 2969/2001 (Α’ 281). Ο νέος, μειωμένος συντελεστής καθορίζεται σε τριακόσια εβδομήντα ευρώ (370 €) ανά εκατόλιτρο άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης·
β) ο καθορισμός ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου της ετήσιας παραγωγής, ανά διήμερο, ποσοτικά, πέντε (5) εκατόλιτρα άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης και χρονικά, οκτώ (8) εικοσιτετράωρα·
γ) η έκδοση απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., για τον καθορισμό της διαδικασίας βεβαίωσης και είσπραξης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, αλλά και των λεπτομερειών, σχετικά με τον νέο τρόπο υπολογισμού του ειδικού φόρου κατανάλωσης που αναλογεί στο παραγόμενο από τους μικρούς αποσταγματοποιούς (διήμερους) προϊόν.
β) Άρθρο 33.Πιστοποίηση Ανεξάρτητων Μικρών Παραγωγών – Προσθήκη άρθρου 93Γ στον ν. 2960/2001 (παρ. 13 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1151)
γ) Άρθρο 35.Διήμεροι μικροί Αποσταγματοποιοί – Τροποποίηση παρ. Ε άρθρου 7 ν. 2969/2001
Με το άρθρο αυτό επέρχονται βελτιώσεις στο καθεστώς των διήμερων μικρών αποσταγματοποιών. Οι εν λόγω τροποποιήσεις αποσκοπούν αφενός στην προσθήκη νέων πρώτων υλών τις οποίες δύνανται να αποστάζουν οι διήμεροι μικροί αποσταγματοποιοί και αφετέρου στον επανακαθορισμό της διαδικασίας και των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη χορήγηση της άδειας απόσταξης που λαμβάνουν από τις τελωνειακές αρχές οι εν λόγω παραγωγοί. Στο πλαίσιο αυτό αντικαθίσταται η υποχρέωση προσκόμισης βεβαίωσης της αρμόδιας Δ.Α.Ο.Κ. της οικείας Περιφερειακής Ενότητας ή κατά περίπτωση, βεβαίωσης του οικείου δήμου, με αντίγραφο οριστικοποιημένης δήλωσης συγκομιδής την οποία μπορούν να εκδώσουν οι ίδιοι οι παραγωγοί μέσω του σχετικού ηλεκτρονικού συστήματος.
Περαιτέρω, με σκοπό να απαλλάσσονται από την έκδοση στοιχείων και την τήρηση βιβλίων του ν. 4308/2014 για το προϊόν απόσταξης που παράγουν οι διήμεροι μικροί αποσταγματοποιοί, οι οποίοι είναι ταυτόχρονα και αγρότες του ειδικού καθεστώτος. Απαλείφονται οι περιορισμοί της χονδρικής διάθεσης του προϊόντος απόσταξης των διήμερων μικρών αποσταγματοποιών, όπως αυτό ορίζεται στην παρ. 9 του άρθρου 3 του ν. 2969/2001 και θεσπίζεται κοινή ονομασία για το εν λόγω προϊόν. Με την ίδια παράγραφο γίνεται αναγωγή του ισχύοντος ορίου ποσοτήτων για προσωπική κατανάλωση στη νέα μονάδα φορολόγησης του προϊόντος απόσταξης των διημέρων, από 120 κιλά, σε 51 λίτρα άνυδρα.
- Επιστροφή ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου
Άρθρο 50.Επιστροφή ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία – Προσθήκη παρ. 4Β στο άρθρο 78 ν. 2960/2001. Καθορίζεται για το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, μηδενικός συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης ανά χιλιόλιτρο, για το χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Το άρθρο 50 ισχύει από τις 1/1/2022.
- Υπαγωγή των λιπασμάτων στο συντελεστή Φ.Π.Α. 6%
Άρθρο 51.Υπαγωγή των λιπασμάτων των ΔΚ 3101, 3102, 3103, 3104, 3105 στον υπερμειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 6% – Τροποποίηση του Κεφαλαίου Α’ ΑΓΑΘΑ του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).
Το άρθρο 51 ισχύει από τις 15/3/2022.
- Καταβολή του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων του φορολογικού έτους 2021 πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις
Άρθρο 58. Ρυθμίσεις καταβολής του φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2021 – Προσθήκη παρ. 77 και 78 στο άρθρο 72 ν. 4172/2013
Η καταβολή του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων του φορολογικού έτους 2021 πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου 2022 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επτά (7) επόμενων μηνών.
- Μη επιβολή προστίμου για ποσά φόρου έως εκατό ευρώ
Άρθρο 77. Μη επιβολή προστίμου για ποσά φόρου έως εκατό ευρώ – Τροποποίηση άρθρων 54 και 72 ν. 4174/2013
«Τα πρόστιμα του παρόντος άρθρου δεν επιβάλλονται σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου, από την οποία το επιπλέον ποσό φόρου που προκύπτει προς καταβολή, σε σχέση με την αρχική δήλωση, είναι έως εκατό (100) ευρώ.
Ακυρώνονται ή εφόσον έχουν εισπραχθεί, συμψηφίζονται με οφειλές και, στην περίπτωση που δεν υπάρχει οφειλή, επιστρέφονται, τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί εκ της ανωτέρω αιτίας, για τα οποία δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής ή εκκρεμούν ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης δικαστικής προσφυγής»
- Παροχή έκπτωσης 3% στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής
Άρθρο 78. Παροχή έκπτωσης στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του φόρου για το φορολογικό έτος 2021 – Προσθήκη παρ. 79 στο άρθρο 72 ν. 4172/2013
Όταν ο φόρος που οφείλεται, με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2021, για τον οποίο παρέχεται η δυνατότητα εξόφλησης σε δόσεις, καταβληθεί εφάπαξ εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας για την καταβολή της πρώτης δόσης, δηλαδή, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός, την 29η Ιουλίου 2022, παρέχεται, στο συνολικό ποσό του φόρου και των λοιπών συμβεβαιούμενων με αυτόν οφειλών, έκπτωση τρία τοις εκατό (3%).»
- Χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης λόγω αύξησης ενεργειακού κόστους
Άρθρο 81.Χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης λόγω αύξησης ενεργειακού κόστους. Παρέχεται οικονομική διευκόλυνση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό σε κάθε φυσικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων και ελευθέρων επαγγελματιών, που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα φορολογικού έτους 2020 έως τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ, προς τον σκοπό συμβολής στην κάλυψη του κόστους κατανάλωσης καυσίμων κίνησης των μηνών Απριλίου, Μαΐου και Ιουνίου 2022.
- Υποβολή δήλωσης αποθεμάτων
Με το άρθρο 87 θεσπίζεται η υποχρέωση υποβολής αποθεμάτων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, των οποίων οι αγορές διαταράσσονται κατά την τρέχουσα κρίση, από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς που σχετίζονται με τα εν λόγω προϊόντα. Παράλληλα, καθορίζονται τα στοιχεία που υποβάλλονται με την ως άνω δήλωση και ρυθμίζονται η διαδικασία υποβολής της, οι κυρώσεις σε περίπτωση μη υποβολής ή ανακριβούς υποβολής και οι αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή της προτεινόμενης ρύθμισης. Επίσης, χορηγείται εξουσιοδότηση για τη ρύθμιση ειδικότερων θεμάτων.
Άρθρο 87.Έκτακτα μέτρα για την εξασφάλιση της επάρκειας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων για την επισιτιστική ασφάλεια και την αποφυγή αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα παραγωγής, εισαγωγής, εμπορίας, πώλησης, μεσιτείας, διακίνησης, διανομής και αποθήκευσης γεωργικών προϊόντων και τροφίμων στην Ελληνική Επικράτεια, υποβάλλουν εντός προθεσμίας δύο (2) ημερών από τη δημοσίευση της κοινής απόφασης της παρ. 6, δήλωση, σύμφωνα με την παρ. 3, με τα στοιχεία αποθεμάτων σε: α) πρώτες ύλες για την παραγωγή λιπασμάτων,β) λιπάσματα,γ) ζωοτροφές,δ) ωμά δημητριακά παντός είδους και ιδίως σιτάρι ή σμιγάδι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, εδώδιμο φαγόπυρο,ε) άλευρα και ιδίως αλεύρια σιταριού ή σμιγαδιού και αλεύρια δημητριακών,στ) ηλίανθο, και ζ) φυτικά έλαια, εκτός από το ελαιόλαδο, και ιδίως ηλιέλαιο (έλαιο ηλιοτροπίου), φοινικέλαιο και αραβοσιτέλαιο.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, δύναται να εξειδικεύονται οι επιχειρήσεις και τα είδη των προϊόντων, που υποβάλλονται με τις δηλώσεις, οι αρμόδιες αρχές της, η διαδικασία του ελέγχου, τα αρμόδια για την επιβολή των κυρώσεων όργανα, η κλιμάκωση των κυρώσεων ανάλογα με τη βαρύτητά τους, καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.
Η δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω ειδικού συνδέσμου που βρίσκεται στον κεντρικό ιστότοπο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ο οποίος είναι προσβάσιμος μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr ΕΨΠ). Η πρόσβαση γίνεται μέσω των κωδικών πρόσβασης του Γενικού Εμπορικού Μητρώου των υπόχρεων επιχειρήσεων ή, εφόσον αυτοί δεν υπάρχουν, μέσω των κωδικών πρόσβασης στο «TAXIS».
Το άρθρο 87 ισχύει από τις 28/3/2022, δηλαδή την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
( Δεν έχει ακόμα εκδοθεί η σχετική απόφαση)
- Προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου δασικών χαρτών
Άρθρο 90.Προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου δασικών χαρτών που αναρτήθηκαν εντός του έτους 2021. Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 3889/2010 (Α’ 182), για τους δασικούς χάρτες που η ανάρτησή τους υλοποιήθηκε εντός του έτους 2021, παρατείνεται, από τη λήξη της, έως την 31η Μαΐου 2022.
Β. Νόμος 4915/2022
- Δασωθέντες αγροί
Άρθρο 93.Δασωθέντες αγροί – Αντικατάσταση άρθρου 67 ν. 998/1979
Το άρθρο 67 του ν. 998/1979 (Α’ 289) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Άρθρο 67 Αγροί που άλλαξαν μορφή. 1. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου.Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις ανωτέρω εκτάσεις ανακαλούνται ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά.
2. Αν οι εκτάσεις της παρ. 1 εντάσσονται στην παρ. 1 του άρθρου 3, τότε εμβαδόν αυτών έως τριάντα (30) στρέμματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς να επιτρέπεται η περαιτέρω αλλαγή της χρήσης τους. Δικαίωμα να ζητήσουν την αλλαγή της χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση έχουν όσοι αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων, δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων. Η αλλαγή της χρήσης επιτρέπεται, κατόπιν άδειας που χορηγείται από τον Προϊστάμενο της Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής στον οποίο υπάγεται η αρμόδια Δασική Υπηρεσία.
- Μετάκληση πολίτων για προσωρινή απασχόληση στην αγροτική οικονομία
α) Άρθρο 94.Μετάκληση πολίτη τρίτης χώρας για προσωρινή απασχόληση στην αγροτική οικονομία – Τροποποίηση του άρθρου δεκάτου έκτου ν. 4783/2021 (Α’ 38). Εργοδότης, ο οποίος επιθυμεί να προσλάβει πολίτη τρίτης χώρας, που απαλλάσσεται από την υποχρέωση θεώρησης εισόδου, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 4251/2014 (Α’ 80), μπορεί να υποβάλει, μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2022, κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής του, με βάση τις θέσεις απασχόλησης, όπως καθορίζονται με την κοινή υπουργική απόφαση του άρθρου 11 του ν. 4251/2014, προκειμένου να τον μετακαλέσει για απασχόληση στην εποχιακή αγροτική οικονομία.
β) Άρθρο 95.Διαδικασία εισδοχής πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχική εργασία – Τροποποίηση άρθρου 13 ν. 4251/2014
γ) Άρθρο 96.Διαμονή πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχική εργασία – Προσθήκη άρθρου 18Α στον ν. 4251/2014
- Παράταση προθεσμίας προσαρμογής των καταστατικών των Αγροτικών Συνεταιρισμών
Παράταση προθεσμίας προσαρμογής των καταστατικών των Αγροτικών Συνεταιρισμών – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 36 ν. 4673/2020
Όσοι ΑΣ λειτουργούν και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016 κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, υποχρεούνται να προσαρμόσουν τα καταστατικά τους στις διατάξεις του παρόντος νόμου έως τις 11.3.2023.