Ερώτηση : Tι ορίζεται σε ένα εργασιακό χώρο ως ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών ; Η μη τήρηση αυτής είναι σημαντική παράβαση στην επιθεώρηση εργασίας ; Θα θέλαμε την σχετική νομοθεσία αν υπάρχει και τι πρόστιμο επιβάλλεται σε περίπτωση παραβάσεων.
Απάντηση : Πριν εξηγήσουμε τι ορίζεται ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στον εργασιακό χώρο θα αναφέρω ότι είναι από τις πολύ υψηλές παραβάσεις της επιθεώρησης εργασίας με το πρόστιμο να φτάνει στα € 2.000 ανά θιγόμενο. Στο Υπουργείο Εργασίας αναφέρεται συγκεκριμένα:
Σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο το θεσμικό πλαίσιο της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της καταπολέμησης των διακρίσεων αναδεικνύεται τόσο στον Χάρτη θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη όσο και σε κείμενα του ΟΗΕ και Συμβάσεις του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας. Μέχρι το 2000 η κοινοτική νομοθεσία κατά των διακρίσεων εφαρμοζόταν μόνο στον τομέα της απασχόλησης και της κοινωνικής ασφάλισης, ενώ κάλυπτε μόνο τις διακρίσεις λόγω φύλου. Το 2000 θεσπίστηκαν δύο οδηγίες:
Η οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση, η οποία απαγόρευε τις διακρίσεις λόγω γενετήσιου προσανατολισμού, θρησκευτικών πεποιθήσεων, ηλικίας και αναπηρίας στον τομέα της απασχόλησης (78/2000/ΕΚ) και
Η οδηγία για τη φυλετική ισότητα, η οποία απαγόρευε τις διακρίσεις λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής στον τομέα της απασχόλησης, αλλά και όσον αφορά την πρόσβαση στο σύστημα πρόνοιας και στην κοινωνική ασφάλιση, και την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες (43/2000/ΕΚ).
Οι ανωτέρω οδηγίες ενσωματώθηκαν στην Ελληνική νομοθεσία με το ν. 3305/2005. Ο ανωτέρω νόμος αντικαταστάθηκε με το ν. 4443/2016 (ΦΕΚ Α’ 232) ο οποίος βελτίωσε και ενίσχυσε το νομοθετικό πλαίσιο για την εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης και την απαγόρευσης των διακρίσεων στην εργασία και την απασχόληση εν γένει.
Διάκριση είναι και η λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση γυναικών λόγω εγκυμοσύνης. Απαγορεύεται κάθε μορφή άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω φύλου, οικογενειακής κατάστασης, πιστοποιητικών τίτλων, άδειας άσκησης επαγγέλματος
Απαγορεύεται η καταγγελία ή η λύση της σχέσης με οποιοδήποτε τρόπο για λόγους φύλου ή όταν είναι εκδικητική συμπεριφορά του εργοδότη γιατί ο εργαζόμενος-η δεν ανταποκρίθηκε σε σεξουαλική ή άλλη μορφή παρενόχλησης.
Τι σημαίνει όμως ο όρος ” διάκριση” . Σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας, Άμεση διάκριση συντρέχει όταν: σε ένα πρόσωπο επιφυλάσσεται δυσμενής μεταχείριση, σε σύγκριση με αυτήν της οποίας έτυχε ή θα ετύγχανε ένα άλλο πρόσωπο που βρίσκεται σε όμοια κατάσταση, λόγω κάποιου ιδιαίτερου χαρακτηριστικού που φέρει το πρόσωπο αυτό, το οποίο όμως προστατεύεται (προστατευόμενο χαρακτηριστικό). Έμμεση διάκριση συντρέχει όταν: μια διάταξη, κριτήριο ή πρακτική ουδέτερης φύσης, θίγει μια ομάδα η οποία προσδιορίζεται από ένα «προστατευόμενο χαρακτηριστικό», με πολύ πιο αρνητικό τρόπο, από ό,τι άλλα πρόσωπα που βρίσκονται σε όμοια κατάσταση. Η παρενόχληση νοείται ως διάκριση εφόσον: σημειώνεται ανεπιθύμητη συμπεριφορά σε σχέση με κάποιο προστατευόμενο χαρακτηριστικό, με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, και/ή τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Επίσης, η άρνηση εύλογων προσαρμογών για τα άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση νοείται ως διάκριση.
Καταγγελίες στο ΣΕΠΕ γίνονται επίσης τηλεφωνικά στη γραμμή 15512 (εργάσιμες ημέρες, ώρες 09:00-15:00)
Επίσης, τόσο οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, όσο και του δημόσιου τομέα, μπορούν να υποβάλουν αναφορά στο Συνήγορο του Πολίτη (synigoros.gr), ο οποίος είναι ο αρμόδιος φορέας προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης.
Σχετικές διατάξεις : N3896/2010, άρθρα 3,4,11,12 13,14, Ν 3094/2003 άρθρο 4 παρ 5 και Ν 4443/2016 άρθρο 20
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – Ευχαριστίες : EΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ – ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΙΜΑ – ΠΙΜ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ, έτος 2020. (Αντώνης Δεσπότης, Χαραλαμπία Γαλανοπούλου, Χρήστος Καρατζάς), Υπουργείο Εργασίας – αρχή της ίσης μεταχείρισης. https://ypergasias.gov.gr/ergasiakes-scheseis/atomikes-ergasiakes-sxeseis/archi-tis-isis-metacheirisis/